Weer verder met het essay ‘Ongeschreven wetten’ van Stefan Hertmans uit de bundel ‘Het zwijgen van de tragedie’.
‘Dergelijke figuren hebben iets kosmogonisch: ze scheppen een eigen geslacht, maar ze doen het ook weer teniet – Antigone weigert de voortplanting, de verzoening en daarmee sluit ze de verstikkende cirkel waar ze zat ingesponnen. Een dergelijke convergentie is onleefbaar voor elk mens, die tenslotte verlangt naar de identiteit, naar het recht om zichzelf te zijn betekent onmiddellijk haar dood; haar autonoom Ik is synoniem aan zelfdoding (net als bij haar vader het geval was).
‘Zo geeft ook het proces van Antigone versus Kreon in ruimte en tijd het ontstaan van een zedelijk besef te zien waarmee de politieke macht voortaan rekening dient te houden: het publieke recht kan voortaan niet meer om het private recht heen’ (Michel Serres, Het contract met de natuur).
Een ‘schuine’ mop, een ‘schuine’ verhouding – het gemeenzame spreken bedoelt hiermee het obscene. Maar het kan ook betekenen: dat wat on-eigenlijk is, wat zich niet op de ‘juiste’ manier, in elk geval niet op een rechtlijnige manier verhoudt tot zijn eigen vermeende betekenis. Wie de stamboom van het Huis van Labdakos tekent, komt op een dergelijke ‘schuine’ verhouding uit:
LAIOS. X.
JOKASTE
OEDIPUS
ISMENE. ANTIGONE. POLYNEIKES.
ETEOKLES
(Bladzijde 195) Dit is fragment 94. Wordt vervolgd.
