Willem Broens

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘Hölderlin was er bijzonder gevoelig voor. Vanwege zijn poëtische passie voorhet heroïsche werd hij af en toezelfs geplaagd door zijn kameraden, waarover hij dan bitter klaagde bij zijnnieuwe vriend Immanuel Nast, assistentvan een kerk in Leonberg. Maar hij lag ook met…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2. ‘Maar Hölderlin wist niet hoe krachtig Schiller in de ‘Rheinische Thalia’van 1785 er zelf al de staf over had gebroken.Hij had zelfkritisch zijn beklag gedaan over het gebrek aan realisme als gevolgvan het tiranniek ingesnoerde levenop de Karlsschule, alleen de vurige…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2. ‘Onder de 29 leerlingen van zijn jaar – de zogenaamde ‘promotie’ – nam hijde zesde plaats in. Het oordeel wasminder gunstig dan in Nürtingen, misschien als gevolg van de omstandigheden inDenkendorf, waaronder hij hadgeleden.   Ook in Maulbronn waren school en internaat ondergebracht…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘De scherpe piëtistische scheiding – enerzijds geestelijk, anderzijdswereldlijk – werkt bij Hölderlin door, maarer treedt nu al een karakteristieke verandering op: het zelfbehoud van de zieltegen het ‘wereldse’ wordt intoenemende mate op de poëzie overgedragen. ‘Duizend ideeën voor gedichten’houden hem bezig,…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘Toen schreef hij namelijk aan zijn vriend Immanuel Nast:’ Want vertel meeens, vriend, waarom moet ik […] mijnonschuldigste handelingen als een misdrijf uitleggen?’ (januari/februari 1787;MA II, 398).Een opmerking in de brief aan Köstlin duidt een probleem aan waarmeeHölderlin ook in de…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘Hield hij van de natuur en van de eenzaamheid van de natuur ten koste van demensen? Hij had zich erop betraptdat hij er in dat soort onverzadigbare ogenblikken toe neigde ‘de mensheid teverachten’. Is zo’n ‘mensvijandig wezen’niet hoogmoedig? Maar als hij…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘Maar ook zonder die tiran was de dagindeling tiranniek:59 uur les en studieper week, een pijnlijk nauwkeurig dagschemavan vijf uur ’s ochtends tot acht uur ’s avonds, slechts twee pauzes van elkeen uur, die de leerling naar eigen inzicht konbesteden; voor…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘Binnen de kloostermuren moest het er karig en bescheiden aan toegaan, vooralniet ‘wereldlijk’. Er hing duidelijkeen piëtistische geest, waarvoor om te beginnen al het ‘wereldlijke’verdacht was.Dat alles onderstreepte de breuk met het voorafgaande leven, de grens met eenverleden dat de leerlingen…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘De leerlingen konden het beste flink in de Bijbel lezen, maar ook daar niet‘bepaalde’ passages. ‘Lichtzinnige’ romans,bijvoorbeeld ‘Die Leiden des jungen Werthers’ van Goethe, waren verboden. Ookverder dienden de leerlingen zich kuisen zedig te gedragen. Voor thee en koffie werd gewaarschuwd,…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 2 ‘Op 1 oktober 1784 gaat Friedrich Hölderlin na een met succes afgelegd eerstestaatsexamen naar de kloosterschoolDenkendorf, die maar zeven kilometer verderop ligt, maar toch behoort tot eenandere, in zichzelf besloten wereld. Hetwas gedaan met de dromerige godenuurtjes in de tuin, hij…