Weer verder met het essay ‘Holderlins late hymnen’ uit debundel ‘In het licht van de letter’.‘Net voor haar dood in 1828 ontvangt de tweevoudige weduwe Johanna ChristinaGeb. Heym de laatste van een reeks korte, ontstellend nietszeggende briefjes vanhaar zoon Friedrich, “der l. Fritz” (der liebe Fritz), zoals de van louterpiëtistische formules doordrongen vrouw haar (letterlijk)…
Holderlin
Weer verder met het essay ‘Holderlins late hymnen’ uit debundel ‘In het licht van de letter.‘Men zou, zij het met voorbehoud, over de ironie van de geschiedenis kunnenspreken, wanneer men het parcours van Holderlins eerste ‘lettre d’amour’aan het Duitse volk (wie of wat dat in 1802 ook mag geweest zijn) poogt tereconstrueren. Niet alleen heeft…
In het licht van de letter
ik begin met het essay ‘En lees mij, o gij bloesems vanDuitsland’ (Holderlins late hymnen. Fragmenten van een lectuur) van BartPhilipsen uit de bundel ‘In het licht van de letter. Zes oefeningen indeconstructie’.‘1. Poste restante: inleidende beschouwingen bij twee ‘Fliegende Blatter’.Twee korte teksten – twee brieven om precies te zijn – vormen het uitgangspuntvan deze…
De literatuur en de goden
Weer verder met het essay ‘Incipit parodia’ van RobertoCalasso uit de bundel ‘De literatuur en de goden’.‘Dat is het grote nieuws dat Nietzsche aan het slot van ‘De vrolijkewetenschap’ al had voorbereid en geïntroduceerd door het beeld te schetsen vaneen ‘geest die naïef, dat wil zeggen ongewild en uit een overvloed van volheiden jachtigheid met…
De literatuur en de goden
Weer verder met het essay ‘Incipit parodia’ van RobertoCalasso uit de bundel ‘De literatuur en de goden’.‘Door het hortende ritme flitst een verontrustende euforie. En venijnigsarcasme. Toch is het proces dat wordt beschreven grandioos: niets meer of minderminder dan de achtereenvolgende fasen van de wereldgeschiedenis, zes, net als descheppingsdagen. Het is alsof de wereld, in…
De literatuur en de goden
Weer verder met het essay ‘Incipit parodia’ van Robertonalasso uit de bundel ‘De literatuur en de goden’. Deze bladzijde, die volgens een opzet uit het voorjaar van 1888 als luidruchtigcymbaalgerinkel het onvoltooide ‘Der Wille zur Macht’ zou inluiden, moetnaast Holderlins bespiegelingen over de ‘vaterlandischer Umkehr’ wordengelezen. Ook in dat geval wordt geprobeerd de duistere beweging…
De literatuur en de goden
Weer verder met het essay ‘Incipit parodia’ van RobertoCalasso uit de bundel ‘De literatuur en de goden’.‘Maar zijn geest was veel te scherp om niet tegelijkertijd iets anders tevoorzien: ‘We hoeven nu alleen dienaars van de massa te zijn, met name dienaarsvan een partij.’ Toen Wagners welluidende wolk optrok, verdween ook het woord‘mythe’ vrijwel geheel…
De literatuur en de goden
Weer verder met het essay ‘Incipit parodia’ van RobertoCalasso uit de bundel ‘De literatuur en de goden’.‘Toen schreef Nietzsche een zeer bezorgde brief aan Gersdorff, en daarin duikthet spookbeeld van ‘de strijd tegen de beschaving op. Ditmaal niet door demoderne staat, die iedereen aan zijn eigen doeleinden ondergeschikt probeert temaken, maar door een vormeloze menigte,…
De literatuur en de goden
Weer verder met het essay ‘Incipit parodia’ van RobertoCalasso uit de bundel ‘De literatuur en de goden’.‘De zelfbewuste bevlogenheid van deze uitspraken ging bij Nietzsche echtergepaard met het besef dat de Duitse werkelijkheid daar destijds diametraaltegenover stond. Terwijl Nietzsche ‘De geboorte van de tragedie’ schreef ende contouren schetste van een radicaal vernieuwde beschaving, was hij…
De literatuur en de goden
Weer verder met het essay ‘Incipit parodia’ van Robertonalasso uit de bundel ‘De literatuur en de goden’.‘En ook de vorm van het fragment – een en al variatie op het werkwoord‘aanschouwen’, schauen – doet eerder denken aan een neoplatonicus dan aan eensoldaat van Bismarck, wat Nietzsche niet lang daarvoor was geweest, in de functievan ziekenverzorger.In…