Nog steeds Hugo Bousset over Ivo Michiels. De kern van dit schitterende meesterwerk is allicht te vinden in de kleine anekdote van tekst VIII ‘Mijn bieroom’. Zelfs die man uit ‘Het boek Alfa’, 93 geworden, noemt Henri Ceuppens nu Ivo Michiels. Zo is de definitieve thuiskomst na de vrijwillige verbanning een feit, zij het dat hij dit Vlaanderen, waar hij zich thuis kon voelen, zelf heeft moeten maken. Het creëren van een paradijselijke schrijftuin met de mythische naam ‘ Vlaanderen’ ligt overigens in de lijn van Goropius Becanus, ‘who argued that Flemish was the language spoken in thé Garden of Eden’… ‘Vlaanderen ook een land’ is een ongemeen rijke gelaagde roman: ontroerende en vervoerende autobiografische teksten; ambigue evocatie van Vlaanderen, tegelijk onleefbaar landschap en paradijselijke schrijftuin;’naïeve’ sprookjesachtige avonturen in de wondermooie Mont Ventoux-streek, waar natuur en eeuwigheid samenvallen; met groot plezier vertelde reisverhalen van verhuizing en ontgrenzing; soms pijnlijke soms grappige, soms schrijnende, soms jubelende dagboekfragmenten; creatieve essays over het geheugen en het schrijven en vele literaire citaten als poëzie-der tijden;prozagedichten om naar te luisteren, even muzikaal als Provencaalse minneliederen; een geestelijke queeste voorbij de dood via twaalf (astrologische) huizen; een ludieke compositie in kruisvorm rond de Boom van Kennis, een eeuwenoude eik; een adamisch spel met de gouden droom van de alchimie en de Grand Oeuvre; een meesterlijk poëem. Het is hier de plaats om tot slot het volgende scherp te stellen: Ivo Michiels heeft geen mystieke, esoterische romans geschreven in het hierboven besproken minimumtraject van de tiendelige ‘Journal Brut’ – cyclus. Hij gebruikt de symbolentaal van de Orient, de Tarot, de alchimie, de astrologie, de bijbel… in zijn queeste naar de bronnen van de mens, in zijn verlangen naar een adamisch hof van Eden, een innerlijke schrijfruimte waarin hij met ‘naïeve’ blik de schepping overdoet.Niets van de bovengenoemde systemen of denkrichtingen wordt door Michiels gepropageerd als de filosofie, de wetenschap, de ideologie, het geloof. Soms gaat het om ironische knipoogjes naar de geschiedenis van de mens-op-weg; soms om allerlei talen waarmee hij spelend en schrijvend een taalwereld wil creëren waarin het land van belofte zichtbaar wordt.’ (bladzijde 556-557)
