‘Mohn und Gedächtnis’ van Anselm Kiefer gezien op 25-10-12 in het museum Hamburger Bahnhof. Wat een straaljager van lood. Wat een beeld. Op de vleugels nog extra verzwaard met loodboeken, ook op de staartvleugel liggen loodboeken. Opmerkelijk detail. Tussen de loodbladzijden gedroogde papavers.Er kan gevlogen worden. De straaljager zal nooit vertrekken. Ook in het Bahnhof een grote installatie van Martin Honert; Kinderkruistocht. Zonder het begeleidende boekje de tentoonstelling bekeken, rondgelopen. Er staan, hangen 29 kunstwerken die samen de installatie zijn. Op een bankje aan de zijkant de volgende zinnen genoteerd. Fetisjen van een kinderleven zoals het was en hoorde te zijn. Symbolen vervangen de ervaring van het kinderleven. Je ziet verstarring van jeugdbeelden, de fantasie is een bewegingloos spel geworden. Droomwereld van overbekende motieven; vuur, boom, luchtkasteel, huis, val van ladder met paraplu(vliegen), merel, tafel. Het zijn elementen van een burgerlijk bestaan. Inderdaad wordt dat voor een kind een kruistocht. Ook het Joods Historisch Museum van Libeskind gezien en ervaren. Heel bijzonder. Indruk maakte vooral de ‘Holocaust Turm’. Door een grote zware deur kom je in een kleine ruimte die wel 40 meter hoog is. Bovenin is een kleine tl-buis. Als je er alleen bent is de ruimte beklemmend. Muren zijn grijs. Je voelt een hele andere tijd. In ‘Der Garten des Exils’ staan verscheidene hoge vierkante pilaren van 20 meter hoog, bovenop zijn tuintjes gemaakt met o.a. bomen.De pilaren staan op een schuine ondergrond. Als je ertussendoor loopt, raak je je evenwicht kwijt. Het duizelt je. Je wordt letterlijk bij je lurven gegrepen. Je voelt je uit het lood geslagen, ontheemd. Jammer dat een bordje bij deze ‘installatie’ waarschuwt voor de ‘duizeligheid’.
