met het essay van Johan Hartle ‘Kunst,politiek,neutralisering’ ondertitel ‘Overdenkingen bij Hans Haacke en Theodor W. Adorno’ uit de bundel ‘Hoe kunst en filosofie werken’. Motto bij het artikel:’Je gebruikt de instituties,door tegen ze te strijden.’ Peter Weiss ‘Caribische inleiding In oktober 1983 werd in Grenada ‘Operation Urgent Fury’ uitgevoerd,een van de talloze interventies van het leger en de geheime diensten van de Verenigde Staten in Latijns-Amerika. Op dit kleine zelfstandige eiland in de Cariben,dat ongeveer honderdduizend inwoners telt en anderhalf keer zo groot is als Amsterdam,was sinds 1979 een hervormingsgezinde regering aan de macht. Zij had naar Cubaans voorbeeld onder andere gratis gezondheidszorg ingevoerd en onderhield nauwe betrekkingen met zowel Cuba als de Sovjet-Unie. De regering van Grenada poogde tevergeefs stabiele diplomatieke betrekkingen met de VS aan te knopen,die op hun beurt een boycot over het eiland afkondigden en de kredieten van internationale instellingen blokkeerden. Na een putsch binnen de regerende New Jewel Movement-partij in 1983,ten gevolge waarvan de charismatische en pas 39-jarige minister-president Maurice Bishop werd vermoord,stuurde de voormalige westernacteur Ronald Reagan een interventiemacht van zevenduizend Amerikaanse soldaten om schijnbaar de orde te herstellen,een orde die voordien systematisch (zij het op deels onopgehelderde wijze)door de Amerikaanse regering was ondermijnd (Williams 1997). Zoals de ‘New York Times’ in november 1983 berichtte,werden onder de vlag van de Amerikaanse interventie op het vliegveld van Point Salines cellen gebouwd,waarin verdachten werden vastgehouden (Shribman 1983). In januari van het jaar daarop exposeerde de Duits-Amerikaanse kunstenaar Hans Haacke het werk ‘US Isolation Box,Grenada,1983’. Zijn installatie in de City University (New York) was gerelateerd aan een politieke alliantie van kunstenaars die zich tegen de Amerikaanse interventie richtte. De ‘Isolation Box’ is een kubusvormige kist met een doorsnede van ongeveer 2,40 meter en vormt een replica van de isolatiecellen die door de Amerikaanse troepen werden gebruikt. Op de houten kubus,met sleuven aan de bovenrand van de zijwanden en kleine luchtkieren,is de tekst gespoten:”ISOLATION BOX AS USED BY US TROOPS AT POINT SALINES PRISON CAMP IN GRENADA.”(Isolatiecel,zoals die door Amerikaanse troepen in het gevangeniskamp van Point Salines in Grenada wordt gebruikt).'(bladzijde 65-66) Wordt vervolgd. Nu weer een gedicht(vervolg) van Herman Gorter uit de bundel ‘De School der Poëzie’. ‘het heeft geknetterd,het heeft de vonken/doen springen en lonken,/het vuur heeft sissend het hout gekust/als kleine meisjes – het is gebluscht,/o mijn liefste word wakker,/uw asch is zoo zwart op den akker.///En in mijn angst ben ik heengegaan/een heel eind weg,over de baan/van den akker,toen heb ik gezonden/de roode liederenmonden,/om te roepen de dagschuwe,/nachtzieke schaduwe,/haar ziel,die bij de wachtvuren/wachtte de nachturen -/of ze nog levend was,/om te rak’len in de asch,/om te lokken uit de lucht,/als ze soms daarin was gevlucht,/dat ze kwam om me toe te spreken,/langs mijn wangen haar weeke/lippen te laten gaan -/de armen om me te slaan,/met haar vingers mijn hoofd te streelen,/in mijn ooren te kweelen,/met haar stem mij te zeggen dat/ik haar altijd heb liefgehad.'(bladzijde 12) Wordt vervolgd.
