met het essay van P.F.Thomése ‘De werkelijkheidsverbeteraar,over de scheppende blik’. Uit ‘Verzameld Nachtwerk’. ‘De waarheid die aan het kunstwerk voorafgaat en door het kunstwerk tot uitdrukking moet worden gebracht,ontneemt de maker zijn principiële vrijheid,die de vrijheid is om iets te maken wat hijzelf niet begrijpt en waar hij dus versteld van staat. Een kunstenaar die de waarheid voor ogen heeft,verliest de vrijheid om zichzelf tegen te spreken,om te transcenderen en op onbekend terrein te komen,om waarheden aan het licht te brengen die duister en onwelgevallig zijn. ‘Alleen dan is het voor een schrijver de moeite waard geschreven te hebben,als hij de zekerheid heeft hardop uit te spreken wat zijn publiek wel heeft geweten,maar altijd heeft verzwegen;wat het gedroomd heeft,maar bij het ontwaken verdrongen,’dixit W.F. Hermans in zijn programmatische essay ‘Antipathieke romanpersonages’. (Willem Frederik Hermans,’Het sadistische universum’,Amsterdam,1964,p.111) Het onaangename,het lelijke,het verachtelijke,het weerzinwekkende enzovoort zijn ‘opbrengsten’ die een maker niet uit de weg kan gaan. Het begrip esthetica is ontleend aan het Griekse woord ‘aisthèsis’,dat zintuiglijke waarneming betekent. Het kan niet zo zijn dat onze ogen,oren,neus ,mond en vingertoppen het gore en onaanzienlijke,het verderfelijke en het afzichtelijke,het stinkende en het krijsende qualitate qua negeren en alleen bij machte zijn het schone,goede en ware waar te nemen.’ (bladzijde 61-62) Wordt vervolgd. Nu weer een gedicht van Breyten Breytenbach uit de bundel ‘De windvanger’. ‘WE LEVEN IN DUISTERE TIJDEN’/voor Michael Fried/////we leven in duistere tijden/de vogels van de hemel zijn vergiftigd/we dwalen door helverlichte zalen/en staren kortzichtig naar vertoningen/foto’s van dode fabrieken/grijze beeldenboeken,encyclopedieen van vergaan/nauwkeurig geannoteerde afwezigheid van betekenis///hoe leger de inhoud hoe pijnlijker vervloeien/het vervolmaken en de vermakelijkheden van het kijken/de wereld voltrekt zich door ons'(bladzijde 306) Wordt vervolgd.Het gedicht is nog niet af.
