klein deel van mijn boeken verhuisd. Vroeg weg. Geen mogelijkheid voor deze ‘Ondertiteling’. We gaan op Texel wonen;eerst het huis verkopen maar daarvoor moet het ‘ontboekt’ worden. Op Texel een opslag geregeld. Goeie plek in ‘de oude schuur van Jaap’. Er zijn nog een aantal ritten nodig voor voor de boeken over zijn. Woensdag 4-1-17;nu weer verder met ‘De letter als toverstaf’ van Arnold Heumakers uit het boek ‘De esthetische revolutie’. ”De overblijfselen van de antieke tijden zijn slechts de specifieke prikkelingen tot de creatie [Bildung] van de Oudheid. De geest brengt deze voort door middel van het oog – en de gebeeldhouwde steen is slechts het lichaam,dat pas door haar [de gecreëerde Oudheid] betekenis krijgt en tot haar verschijningsvorm wordt.’ Zonder poëtische inspanning hebben mensen geen verleden,althans geen samenhangend beeld ervan. Het verleden is altijd een creatie van het heden,en door zo’n beeld van het verleden te creëren,maakt de geschiedschrijver ook een perspectief voor de toekomst mogelijk. De historicus is ‘een achterwaarts gekeerde profeet’,luidt een bekend ‘Athenaeum-Fragment’ van Friedrich Schlegel. Pas uit de constructie of creatie van het verleden kan het beeld of model van de toekomst worden ontworpen,namelijk als een verbeterde versie van dat verleden. De ‘Frühromantik’ streeft overal en altijd naar eenheid,coherentie:deze cyclische benadering van de geschiedenis,die van de vooruitgang geen rechte lijn maakt,maar een spiraal,beantwoordt aan dat streven. En mondt uit – net als bij Herder,die eerdere ‘dichter’ van de historie – in iets wat we eveneens een ‘wereld’ kunnen noemen,een poëtische transformatie van de tijd tot een zinvol en sturend verband voor het menselijk handelen.'(bladzijde 289-290)Dit was het kleine hoofdstuk over ‘De letter als toverstaf’. Nu weer verder met het verhaal ‘Deze onherinnerbare herinnering bestaat!’ van Breyten Breytenbach uit de bundel ‘Alles één paard’. ‘Misschien kan deze boom hier,het onderwerp van onze bijeenkomst – hangboom,doodbaar,labyrint van ontluikend leven – ook een plek worden waar dichters uiteindelijk naar toe komen om te worden verteerd door de vlammen van het vergeten. En in Delphi,hoor ik,staat een boom net als deze,ook een plataan (misschien is het wel dezelfde;wat weten we helemaal van het diepe verloop van wortels?),die de Castaalse wateren overschaduwt.'(bladzijde 38) Wordt vervolgd. Het verhaal is nog niet af.