Weer verder met het essay ‘Ongeschreven wetten’ van Stefan Hertmans uit de bundel ‘Het zwijgen van de tragedie’.
‘De warmte van bloed in het oor, verstikkend stil. De wereld is dichtgevallen. ‘Tympaniser la tragedie’ – het kan een pendant zijn van de manier waarop Oedipus zich de ogen moet uitsteken om werkelijk te zien wat er is voorgevallen, wat zijn lot is geweest, wat de tragedie hem te zeggen had (dat er geen ontsnappingsroute in de plot was opgenomen). In die zin jouwen vrouwen als Medea, Klytaemnestra, Elektra en Antigone misschien ook de mannelijke tragedie uit: ze slaan op hun trommelvliezen, doorboren ze, penetreren ze opdat ze zouden horen (het beeld van de – ook seksueel – penetrerende vrouw moet in mijn tekst voorkomen).
‘Tragedie gaat over het negeren van de regel’ – Ron Kaal naar aanleiding van het werk van Gerard Rijnders. Maar tragedie gaat net zo goed over de onmogelijk te negeren regel.
Teiresias, Kreon en Oedipus zijn gepenetreerde mannen – mannen die het geheim van de vrouwelijke kracht tegen heug en meug hebben ontdekt. Het uitgestoken oog fungeert dan als symbool voor de gepenetreerde vagina, een beetje zoals Georges Bataille het opvoert in ‘Geschiedenis van het oog’. Gepenetreerd door het lot, door de dood, begrijpen ze wat de ‘penetrante’ mannen (in de betekenis van performant, daadkrachtig zonder denken) niet kunnen begrijpen. Blind zien ze pas hoe de wereld werkelijk is. Vrouwelijke wijsheid heeft bezit genomen van hun lichamen. Antigone herkent. Zij sluit haar lichaam om hen van antwoord te dienen (de maagd Antigone, de Tegen-Bruid). Daardoor is zij de mannelijke speler geworden.’ (Bladzijde 137) Dit is fragment 35. Wordt vervolgd.
