met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘En wanneer een chiffre zich manifesteert als datgene wat het is,dus cryptisch en zichzelf tot crypte makend,dan betekent dat niet dat het ons wil zeggen:ik ben een chiffre. Want ook dan kan het ons,zonder de minste verborgen intentie,nog altijd een geheim verhelen dat het in zijn leesbaarheid herbergt. Het chiffre wordt er voor ons des te ontroerender,fascinerender en verleidelijker door. De ellips van de discretie ligt in het chiffre zelf en tegen de cesuur kan het niets aanvangen. Dit laisser-passer is een passie voordat elke cijferschrift-poetica van de verhulling,bedoeld – zoals bij Joyce – om academici generaties lang werk te verschaffen. Voor zover daarmee over Joyce’s werkelijke of primaire oogmerken al alles gezegd zou zijn – en dat geloof ik niet – ,lijkt dit laatste mij in ieder geval volkomen vreemd aan de opvattingen van Celan. Meervoudigheid en migratie van talen,zeker,ook binnen de taal zelf. Babel,genoemd in Hinausgekront,na de ‘Ghetto-Rose’ en de fallisch,gebundelde figuur in het hart van het gedicht (phallisch gebundelt),is ook het laatste woord ervan:de bestemming en de opdracht,adres en envooi. Und es steigt eine Erde herauf,die unsre,/diese./Und wir schicken/keinen der Unsern hinunter/zu dir,/Babel./// Et monte une terre,la notre,/celle-ci./Et nous n’envoyons/aucun des notres en bas,/vers toi,/Babel./// Er stijgt een aarde op,de onze,/deze./En we sturen/geen van ons omlaag/naar jou,/Babel.(34)/// Het is het zend-adres en de opdracht,de envooi van het gedicht,jawel,maar tot Babel,aan het adres van Babel,lijkt nu juist te worden gezegd dat hem niets gezonden zal worden. We zullen hem niets sturen,niets van ons,niets van de onzen. Meervoudigheid en migratie van talen,zeker,ook binnen de taal. Jouw land,zegt hij,trekt overal weg,net als de taal. Het land zelf trekt weg en verlegt zijn grenzen.Het verplaatst zich,net als de namen en stenen die van hand tot hand in onderpand worden gegeven. Zo wordt ook de hand gegeven,en wat wordt afgesneden,geabstraheerd en afgescheurd,kan weer samenkomen in het symbool,de pand,de belofte,het verbond,het gedeelde woord,de migratie van het gedeelde woord.'(bladzijde 48-49 uit Jacques Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’) Wordt vervolgd.
