met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘De vraag ‘wat is een datum?’komt niet allereerst neer op de vraag wat het woord ‘datum’ wil zeggen. Ze vraagt in wezen evenmin naar een vastgestelde of hypothetische etymologie,ook al is deze voor ons niet geheel zonder belang. Die etymologie zou ons kunnen oriënteren op de letterlijkheid en de gift,of zelfs de gift van de letter of brief:data littera,de eerste woorden van een formule die de datum aangeeft. Dat zou ons op het spoor zetten van het eerste woord,de initiaal en het incipit van en brief,van de eerste letter van de lettre – maar ook van een gift(24) of van de opdracht. De gift of de opdracht voeren ons voorbij de vraag die in de vorm ‘wat is?’ligt opgesloten. Een datum is niet,aangezien hij zich terugtrekt om te kunnen verschijnen,maar als er geen absoluut gedicht is,(Das absolute Gedicht – nein,das gibt es gewiss nicht,das kann es nicht geben!),zegt Celan,misschien is er dan wel(gibt es)de datum – zelfs als deze niet bestaat. Aan deze waarde van de gift en de eigennaam – want een datum werkt als een eigennaam – knoop ik vooralsnog,voorlopig en ongeordend,drie andere essentiële waarden vast. 1.Die van de opdracht,het envooi of zendwoord binnen de strikte grenzen van de brievencode. 2.De re-markering van plaats en tijd,op de punt van het hier-en-nu. 3.De signatuur:ook al is de datum een aanvangsletter,deze kan ook aan het eind van de brief staan en heeft in ieder geval,hetzij aan het begin of aan het einde,de kracht van een getekende verbintenis,een verplichting,een belofte,een eed(sacramentum). Vanuit haar wezen is een ondertekening altijd gedateerd;slechts in die hoedanigheid heeft zij waarde. Zij dateert en zij heeft een datum. Nog voordat zij is vermeld,gaat de optekening van een datum(hier,nu,deze dag,etc.)altijd al met een soort signatuur gepaard:degene die het jaar,de dag,de plaats,kortom het heden van een ‘hier en nu’ optekent,getuigt daarmee dat hij of zij bij de daad van optekening tegenwoordig is geweest.'(bladzijde 28-29 uit Jacques Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’) Wordt vervolgd.
