Willem Broens

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 8    ‘Of het vermoeden dat het gemeenschappelijke leven in het tuinhuis   onverdraaglijk voor hem werd vanwege dehomo-erotische nabijheid die Sinclair zocht. Het klopt dat Hölderlin later inzijn tijd in Homburg het aanbod van Sin-clair om bij hem te komen wonen afsloeg, misschien omdat…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofstuk 8 ‘Ergens eind mei of begin juni 1795 verliet Hölderlin plotseling Jena. In eenlater weggestreepte versregel inhet gedicht ‘Heidelberg’, die zinspeelt op dat overhaaste vertrek, noemt hijzichzelf een ‘verdreven dwaler/diemensen en boeken ontvluchtte’ (KA I, 669).   Er was niets wat op een dergelijke…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7    ‘Die is niet zomaar gelijk aan de categorische imperatief van Kant. Want het   zuivere ik, dat als een gewetenwerkt, is betrokken op één individualiteit. Het is de zuivere vorm juist vandie individualiteit, haar innerlijke telos.De ‘heilige wet’ is de individuele wet van…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7 ‘Dat betekent dat we de grens nodig hebben om het grenzeloze überhaupt tekunnen ervaren. Als we volkomenIn het grenzeloze zouden opgaan, zouden we het helemaal niet kunnen merken. Hetwas dan een zijn zonder be-wustzijn. Polariteit is dus noodzakelijk.   Een andere idee van…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7    ‘Hölderlin zag in Fichte, zoals Hegel aan Schelling schreef, een ‘titan   die voor de mensheid strijdt’ (MA III, 584).Maar Hölderlin stond bepaald niet onkritisch tegenover Fichte, zoals we alhebben gezien. Hij zocht naar wegenmet hem en boven hem uit. Maar de prikkels…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7 ‘De klaroenstoten van Rousseaus beroemde, baanbrekende zinnen klonken nog na:‘Ik alleen. Ik lees in mijn eigeninnerlijk en ik ken de mensen. Ik ben niet gemaakt als enige andere mens terwereld’ (Rousseau, ‘Bekentenissen’),en ook Goethes antwoord erop in ‘Werther’ was nog niet…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7 ‘Het hielp weinig dat Fichte zich verzette tegen het misverstand dat zijnik-filosofie meedogenloosheid en egoïsmerechtvaardigde. Daarom kreeg hij ook ruzie met de lawaaierige studenten in Jena,die zich deels op hem beriepen,Hij maakte zich gehaat bij hen, en ze gooiden stenen naar…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7 ‘Hoewel er een wereld van zeer werkelijke dingen bestaat, herinnert Fichte eronafgebroken aan dat het een doorhet ik gemodelleerde wereld is. Daarmee wil hij waarschuwen voor dezelfmaterialisering die aan de uiterlijke din-gen en gebeurtenissen te veel macht geeft, die ze niet…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7    ‘Dat is nog puur transcendentalisme: de hogere betekenis komt nog niet   vanuit het object, maar vanuit hetsubject, ook en juist het goddelijke. Maar de drang om vanuit de subjectievebenauwenis naar het opene tegaan, is steeds voelbaar. Het goddelijke mag zich dan in…

Weer verder met ‘Hölderlin, biografie van een mysterieuzedichter’ van Rüdiger Safranski.Verder met Hoofdstuk 7    ‘Tijdens zijn studie van Fichte voerde hij verdere veranderingen in zijn   ‘Hyperion’ door, waarin zijn verschil vanmening met Fichte ingevlochten is. In het prozaconcept voor een geplandemetrische versie, begin 1795 ontstaan,beticht Hyperion zichzelf bijvoorbeeld van meedogenloosheid jegens denatuur:’Ik sloeg geen acht op…