Willem Broens

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ‘Serieuze afwijkingen in het woordgebruik wijzen op serieuze afwijkingen in het denken: wie bijvoorbeeld in alle letterlijkheid volhoudt dat de muren bewegen, de planten huilen en de tafel op wraak zint zal door anderen, op grond van zijn spreken, een ‘psychoticus’ worden genoemd. Een…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ‘In werkelijkheid is echter ook de manier waarop iemand destijds zijn vrouw, zijn moeder, zijn zuster of een onbekende zag geheel en al bepaald door de talige onderscheidingen waarover hij beschikte. Men kan dan ook slechts spreken over verschillen (in oorspronkelijkheid, intensiteit of reflexiviteit)…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ‘Hoe de werkelijkheid eruitziet zonder taal kunnen wij in de leest letterlijke zin van het woord niet zeggen. De filosofie, op zoek naar het echte Zijn of de zuivere Idee, kan alleen nog maar, wild gesticulerend, een paar primitieve klanken uitstoten alvorens in algeheel…

met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ‘Veeleer dan een gemeenschappelijke ervaringswereld te veronderstellen is de taal zelf onze enige echt gemeenschappelijke ervaringswereld. Zonder de taal is alles privé, ongearticuleerd, oncontroleerbaar. Daarom kunnen we ook nooit echt abstractie maken van de taal. Een kind dat leert spreken leert tegelijk ook zien, horen…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ”Hij heeft pijn,’ zegt de bezorgde moeder van de baby die ligt te brullen en te kronkelen in zijn wieg; maar van de rustige, stille baby, die inwendig misschien de gruwelijkste pijnen heeft, zegt ze met een glimlach: ‘Hij is tevreden.’ Niemand kan weten…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere. ‘Waarom zeggen we van de stenen niet dat ze ‘denken’? En waarom klinkt het zo raar van een computer te zeggen dat hij ‘denkt’, zélfs indien hij alle uiterlijke karakteristieken van denkactiviteit zou vertonen? Omdat de taal ons een beeld meegeeft waarin we computers…

Job Koelewijn heeft zijn leesprojecten. Elke ochtend leest hij uit voor hem belangrijke boeken, neemt het op en verwerkt deze opnames in installaties. Hij begon met Spinoza. Mijn ‘overschrijfwerk’ begint ook op een project te lijken.Op zoek naar antwoorden op vragen als ‘wat gebeurt er als we lezen? Hoe is de relatie met het denken?…

Vervolg; Patricia de Martelaere ‘De wereld is een woord’. ‘Er gaat op zijn voorhoofd immers geen lampje branden wanneer hij dat doet, en de tekens die verondersteld worden wél op begrip te wijzen ( glunderen, knikken, aha-uitroepen) kunnen net zo goed een geveinsd of een verkeerd begrijpen begeleiden. Ook de would-be ‘begrijpende’ zelf kan ons…

ik toch vermelden dat onlangs verscheen het boek van Marja Pruis over Patricia de Martelaere ‘Als je weg bent’, Prometheus, 192 blz.Verder met ‘De wereld is een woord’. ‘Het concept ‘regel’ (‘het volgen van een regel’) speelt in Wittgensteins taalopvatting van de ‘Philosophische Untersuchungen’ een uitermate belangrijke – maar daarom nog niet eenduidig te bepalen…

Verder met ‘De wereld is een woord’ van Patricia de Martelaere’. ‘Stel dat iemand bij het lezen systematisch a door b zou vervangen, b door c, c door d, enzovoort, en z door a? Zouden we zijn gedrag dan nog als ‘lezen’ bestempelen? Wellicht wel, maar dan als een systematische en extravagante vorm van verkeerd…