met de lezing van J. F. Vogelaar ‘De kunst van het lezen’. ‘Dat misverstand heeft kunnen ontstaan door een voor de literatuur wezenlijk feit,waar geen enkele andere kunstvorm last van heeft,namelijk dat literatuur uit en in dezelfde taal wordt gemaakt als de taal die iedereen gebruikt en daarbij ook nog eens als persoonlijk bezit beschouwt. Iedereen die geschreven tekst kan ontcijferen wordt literair en kritisch competent geacht. Dat verklaart voor een deel het spontane en vaak antitheoretische impressionisme van de media,die de neiging hebben van alle vormen van cultuur iets natuurlijks te maken en veronderstellen dat elk boek door iedere lezer gelezen moet kunnen worden. Dat is net zoiets als veronderstellen dat iedereen die kan rekenen alle wiskunde moet kunnen begrijpen en als dat niet het geval is,nou ja,dan is dat de schuld van de wiskunde. Als een boek moeilijk wordt gevonden,gebeurt dat bijna altijd op verwijtende toon richting auteur. Niemand die een viool aanschaft,denkt dat hij de volgende week een vioolsonate van Mozart kan spelen. Geen mens zal ontkennen dat daarvoor enige technische vaardigheid,talent,muzikaal gevoel,en verder nog zo de nodige materiële voorwaarden nodig zijn. Oefenen,studeren,het zijn voor de hand liggende begrippen;maar als het om lezen gaat,schijnt alles meteen duidelijk,verteerbaar en begrijpelijk te moeten zijn.'(bladzijde 15-16) Wordt vervolgd. Nu weer verder met een verhaal van Breyten Breytenbach uit de bundel ‘Alles één paard’ te weten ‘Spin tegen de vlieg’. ‘Nessuno zit wat slordig in elkaar. Hij is vrij klein,met wild grijzend haar,kleine ronde brillenglazen,en het voorzichtige mondje van de ouder wordende intellectueel. Zijn vingers zien er niet uit,vooral de nagels niet. Zou mijn broer kunnen zijn. ‘Jouw land,’werpt Nessuno behoedzaam tegen,terwijl hij een zwartgerande vinger door de koffievlekken op het tafeltje laat glijden,’is niet echt racistisch. Racisme heb ik altijd in verband gebracht met de Angelsaksische zeden.'(bladzijde 57) Wordt vervolgd. Het verhaal is nog niet af.
