Willem Broens

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘I ‘Geen wetten der prosodie kunnen de wetmatigheid van het lyrisch ritme uitdrukken.’ Paul van Ostayen Dat een gedicht een ritme,of misschien zelfs meerdere ritmes heeft,mag duidelijk zijn. Niettemin blijft het begrip ritme in de meeste poëtica’s vaag. De meeste commentatoren zijn het erover eens dat ritme niet…

met “Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘Het is wellicht praktisch onmogelijk en zelfs onwenselijk om noties als Vorm en Auteur volledig weg te deconstrueren – de neiging tot overcodering lijkt onvermijdelijk deel uit te maken van het lezen – maar dat neemt niet weg dat overcodering al een individu veronderstelt. Met andere woorden:er is…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘Het is helder te onderscheiden,niet per se in wat het communiceert (zijn ‘boodschap’) maar in wat het is. Als we zeggen dat een gedicht over een relatief autonome consistentie beschikt (het gedicht is simplex),zeggen we echter nog niet dat het gedicht een eenheid (unum) is. Autonomie sluit eenheid…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek) van Jeroen Mettes. ‘Dit is de non-wereld van ritme,die geen ruimtelijke afmetingen heeft en ‘waarin’ de tijd niet verstrijkt;er is hier geen ‘hier’,maar toch zijn we er,als we lezen of luisteren:We zijn in het ritme. De verschillende ruimtelijke metaforen voor het gedicht – vorm/inhoud,diamant,huis,openbare ruimte,enzovoorts – territorialiseren deze non-wereld,dit is koloniseren…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ”Appears’ is een interessante woordkeuze. Het zal inmiddels duidelijk zijn dat alles wat verschijnt,noodzakelijkerwijs ruimtelijk verschijnt;dat is een beperking van ons voorstellingsvermogen. Zodra de richting van de tijd gebroken wordt,dat wil zeggen zodra de tijd-als-lijn metafoor wordt ondermijnd, dienst de volgende metafoor zich al aan. Agambens ‘meer oorspronkelijke…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘De natuurlijke syntaxis is stuurloos,maar heeft wel een richting:ze is altijd op weg naar de punt, d.i. de toekomst. Ze volgt de vector van de tijd. Zoals gezegd is ook dit – de tijd als lijn – een ruimtelijke metafoor,en het aanvankelijk effect van poëtisch ritme kan gezien…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘Hoe het gedicht zegt wat het zegt noemen we ritme. Wat is een gedicht anders dan intensief geritmiseerde taal? Taal laat zich ritmisch behandelen omdat het spreken een tijdelijke dimensie heeft. Als we spreken merken we weinig van beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen,gemodificeerd door een irregulier patroon van herinnering…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘We spreken over een tijdperk alsof het een bloemperk is;maar zelfs de voorstelling van de tijd als een opeenvolging van momenten is een ruimtelijke metafoor. Natuurlijk is de tijd geen lijn,en een gedicht is noch lineair noch een oppervlakte. Uniek aan het gedicht echter is niet dat het…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘De ruimte die hier wordt geopend is niet die van een afgesloten woning,maar een kosmopolitische buitenwereld,die niettemin niet onpersoonlijk is,en waarin geleefd wordt. Een dichter begint altijd op de drempel,d.i. met een persoonlijkheid,een huis,zelfs of juist ook als het zijn ambitie is elk spoor van persoonlijkheid of huiselijkheid…

met ‘Weerstandsbeleid (nieuwe kritiek)’ van Jeroen Mettes. ‘De verschillende heterogene elementen van dit sonnet volgen logisch noch narratief op elkaar,en lijken eerder simultaan aanwezig te zijn,zoals als we over straat lopen of in een café staan,we een flard gesprek opvangen,een stuk muziek,of een slagzin of merknaam die langs ons afschiet,en dat alles vanuit verschillende richtingen….