Auteur: Willem Broens

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘Dat is de gift van het gedicht,en van de datum,hun uit vertwijfeling en wanhoop bestaande conditie,kans en wending,toon en ‘Wechsel der Töne’. Deze annulering van de weerkeer zonder weerkeer overkomt de ervaring niet door het gedicht alleen,het gedicht dat niet bestaat(‘Ich spreche ja von dem Gedicht,das es nicht gibt!’),net…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘[…]//Wann,/wann blühen,wann,/wann blühen die,hühendiblüh,/huhediblu,ja sie,die September-/rosen?//Hüh – on tue…Ja wann?/Wann,wannwann,/Wahnwann,ja Wahn,-/Bruder///[…]//Quand,/quand fleurissent,quand,/quand fleurissent les,/flhuerissentles,oui,les,/roses de septembre?//Hue – on tue…Mais quand?//Quand,cancan,/où,fou,oui,fou-/frère////[…]//Wanneer,/wanneer bloeien,wanneer/wanneer bloeien de,hoeiendebloei,/huhedebloei,ja die,de september-/rozen?//Hu – on tue…Ja wanneer?//Wanneer,wanwanneer/Waanwanneer,ja waan,-/broeder[…](44)// De annulering van de datum,het anoniem-worden ervan in het niets én in de ring,dit gegeven van de datum trekt…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘Nog vóór het Wahn/wann in Huhediblu kruisen daar de Schrift,het epistel,het epistolaire of zelfs de epistelarij hun zendwoorden met de profetennaam,het spoor en het posthume,het post-script en de datum: […]/Und – ja – /die Bälge der Ferne-Poeten/lurchen und vespern und wispern und vipern,/episteln./Geunktes,aus/Hand-und Fingergekröse,darüber/schriftfern eines/Propheten Name spurt,als/An- und Bei-…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘Een andere wending,een andere troop:rondom iets draaien en een wending maken is voor deze sikkel,die wellicht letters schrijft wanneer zij rondom snijdt,wanneer het vertoog zwijgt (lautlos)om plaats te maken voor gezang:singbare Rest?Pas later zal klinken:beschneide das Wort,besnijd het woord. Singbare Rest of CELLO-EINSATZ/von hinter dem Schmertz… het andere gedicht…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘De toekomst is aan de datum, aan de maanden in meervoud,de ronde van de toekomstige septembers. We wachten niet zozeer op de terugkeer der bloemen,op hun toekomstige ontluiking,als wel op de her-opbloei der wederkomsten. We leggen geen bloemen op de grafsteen van een datum,we wachten niet op een seizoen,lente…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘Niemands datum:de genitief strekt zich uit naar twee tegenstrijdige betekenissen,die niettemin in dezelfde tragedie een onderling verbond aangaan. Ofwel…ofwel. Ofwel de datum blijft cryptisch,zoals wanneer Celan in Huhediblu na zijn toespeling op september (‘untern/Datum des Nimmermenschtags im September’),naast een aantal identificeerbare zaken of personen een gebeurtenis noemt en in…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘Ook de maanden keren terug,vooral maart, en vooral september. Onder andere in Huhediblu. De weerkeer van de maanden staat erin te lezen zonder vermelding van het jaar;een weerkeer die ook de demarcatie van de datum,zijn deling en deportatie ondertekent. Daarin ligt de kans,de mogelijkheid,van de ring en het lot…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘Een zegening aan gene zijde van ons besef,een herdenking door de vergetelheid of het niet-gedeelde geheim heen – het delen,bovendien,van wat ondeelbaar is. Die ‘veertiende juli’s’ vormen de insnijding van een niet herhaalbare enkelvoudigheid (unwiederholbar). Maar wel herhalen zij het unieke binnen de ring. Zo laat een tropica de…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘In La Contrescarpe staat tussen haakjes:”(Quatorze juillets..)”. Net als de titel van het gedicht is de datum in de oorspronkelijke tekst in het Frans geschreven:dus onvertaalbaar. Onvertaalbaar,allereerst en vooral in het Frans. Het volstaat niet die woorden cursief af te drukken. En verder is de datum,ingelijfd in het gedicht,op…

met Derrida ‘Sjibbolet voor Paul Celan’. ‘Als er van een deur al sprake is – we komen er nog over te spreken – ,dan vertoont deze zich in ieder geval niet op deze manier. Dat de crypte symbolisch is,vloeit uiteindelijk niet voort uit een tropica of retorica. Natuurlijk verdwijnt de symbolische dimensie nooit;soms krijgt zij…