Willem Broens

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘We zijn ontheven van de taak te begrijpen hoe de schildering van de dingen ze in ons lichaam aan de ziel zou kunnen laten voelen,wat een onmogelijke opgave is,omdat de gelijkenis van deze schildering met de dingen op haar beurt zou moeten worden gezien,we ‘andere ogen in onze hersenen’…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘Iconen hebben hun machtige werking verloren. Hoe levendig de kopergravure ons ook de bossen,de steden,de mensen,de veldslagen en de stormen ‘weergeeft’,ze is er niet aan gelijk:het is slechts een beetje inkt hier en daar op het papier aangebracht. Met moeite neemt ze van de dingen hun vorm over,een afgeplatte…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘Het bevrijdt ons meteen van de werking op afstand en van die alomtegenwoordigheid die het hele probleem van het zien uitmaakt (en ook zijn hele kracht). Waarom zou men dan nog nadenken over de lichtreflecties en de spiegels? Zulke onwerkelijke verdubbelingen zijn een variëteit van dingen;het zijn werkelijke effecten…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. Deel 3.’Wat zou alles helderder zijn in onze filosofie als we deze spookbeelden konden uitbannen,ze tot illusies en objectloze waarnemingen konden maken,aan de rand van een ondubbelzinnige wereld! Ze is het brevier van een denken dat niet langer het zichtbare wil najagen,maar besluit het te reconstrueren volgens het model…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘Vandaar dat zij dikwijls zichzelf graag afbeelden terwijl ze aan het schilderen zijn (en dat zij dit nog steeds graag doen zien we aan de tekeningen van Matisse). Zo voegden zij wat de dingen van hen zagen toe aan wat zij van de dingen zagen,alsof ze wilden verklaren dat…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘Vollediger dan de lichten,de schaduwen en de weerkaatsingen schetst het beeld van de spiegel in de dingen de arbeid van het zien. evenals alle andere technische objecten,zoals de gereedschappen en de tekens,is de spiegel op het open traject van het ziende lichaam naar het zichtbare lichaam ontstaan. Alle techniek…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘Zijn meest eigen handelingen – zijn gebaren,zijn schetsen waartoe alleen hij in staat is en die voor anderen een openbaring zullen zijn,omdat ze niet dezelfde gebreken als hij bezitten – lijken voor hem uit de dingen zelf voort te komen,zoals het patroon van de sterrenbeelden. Tussen hem en het…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘Licht,belichting,schaduwen,weerspiegelingen,kleur,al deze objecten van onderzoek zijn eigenlijk geen werkelijk bestaande dingen;ze hebben net als spookbeelden geen ander dan visueel bestaan. Ze bevinden zich slechts op de drempel van het ongeoefende zien;gewoonlijk worden ze niet gezien. de blik van de schilder vraagt ze hoe ze het aanleggen om plotseling iets,dit…

met Merleau-Ponty ‘Oog en geest’. ‘Toen de jonge Berenson naar aanleiding van de Italiaanse schilderkunst sprak over het oproepen van tactiele waarden,kon hij zich nauwelijks meer vergissen:de schilderkunst roept niets op,zeker niet het tastbare. Ze doet iets heel anders,bijna het omgekeerde:ze verleent een zichtbaar bestaan aan wat het ongeoefende zien onzichtbaar acht,ze maakt dat wij…

met ‘Oog en geest’ van Merleau-Ponty. ‘Natuurlijk moet deze gave zich door oefening verdienstelijk maken,en het is niet in enkele maanden en ook niet in de afzondering dat een schilder in bezit komt van zijn manier van zien. De vraag is niet:vroeger of later,spontaan of gevormd in het museum. Waar het steeds om gaat is…